Sensorische informatieverwerking - prikkelverwerking

Sensorische informatieverwerking – prikkelverwerking

Sensorische informatieverwerking – prikkelverwerking
Wat is het effect hiervan in het gezin?

Voel je je onprettig of wordt je onrustig in een rumoerige omgeving?
Vind je het vervelend dat het zand op je lichaam kriebelt als je op het strand bent?
Heb je last van kriebelende labels in je kleding?
Heb je wel eens het gevoel dat je hoofd ‘overloopt’, dat je hoofd overvol zit?
Heeft je kind moeite met de aandacht/concentratie vast te houden in de klas / Is je kind snel afgeleid?
Wil je kind alleen maar wijde kleding aan en weigert je kind om strakke broeken of truitjes te dragen?
Wil je kind niet op blote voeten in het zand spelen?
Is je kind een kieskeurige eter?

Dit zijn allemaal dingen die te maken hebben met sensorische informatieverwerking.

Wat is sensorische informatieverwerking?

Sensorische informatieverwerking – prikkelverwerking
is het vermogen om informatie vanuit onze omgeving en vanuit ons lichaam zelf op te nemen, te selecteren en de verschillende stukjes informatie met elkaar te verbinden.
Deze informatie verzamelen we met behulp van onze zintuigen; door te zien, voelen, ruiken, proeven of horen. Ook het voelen van aanrakingen, bewegingen, houding en evenwicht spelen hierbij een rol.
Deze informatie/waarnemingen informeren ons over de wereld om ons heen, over onze omgeving. Ze zorgen ervoor dat wij er vervolgens op kunnen reageren. Zo kunnen we (onbewust) ervoor kiezen om iets te doen of juist niet te doen.

Als de sensorische informatieverwerking niet goed verloopt, is deze waarneming van informatie vanuit de zintuigen verstoord of in de war. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan.
Je kan dan sterker of juist minder sterk reageren op de prikkels om je heen. Dus met andere woorden, je reageert dan sterker op prikkels die anderen nauwelijks waarnemen of je merkt juist de prikkels nauwelijks op in vergelijking met anderen.

Dit anders verwerken en registreren van prikkels kan zich uiten in bijvoorbeeld:

sterke emotionele reacties zoals snel boos worden of snel gaan huilen
(bewegings)onrust / niet stil kunnen zitten
druk gedrag / overactief zijn
slecht eten / kieskeurige eter
teruggetrokken gedrag
onzekerheid / weinig zelfvertrouwen
snel afgeleid zijn / slecht kunnen concentreren

Verschillende types van informatieverwerking

Vanuit de sensorische informatieverwerking zijn mensen in grofweg 4 verschillende types te verdelen:

Zoekers

gaan actief op zoek naar meer prikkels.
Ze creëren opwinding en verandering om hen heen. Ze houden van prikkels en zijn gelukkiger als ze meer van hun favoriete prikkels om zich heen hebben. Zoekers krijgen er nooit genoeg van. Ze willen van alles meer; meer smaak, meer felle kleuren, meer geluid, meer uitdaging, etc.
Zoekers kunnen gemakkelijk met nieuwe ideeën komen en nieuwe innovaties bedenken.

Toeschouwers

merken niet op wat anderen de hele tijd waarnemen, ze zijn zich er minder bewust van.
Ze hebben meer prikkels nodig dan anderen om te reageren en ze maken zich minder snel druk om iets. Dingen moeten luider, feller, geuriger, etc om hun aandacht te krijgen. Toeschouwers zijn gemakkelijk in de omgang en kunnen zelfs focussen in een drukke omgeving.

Vermijders

houden van orde, routine en rust om hen heen, dingen zijn voor hen plezieriger als er een strak plan is.
Vermijders creëren routines om het leven rustig en beheersbaar te houden. Ze kunnen zich dan ook wat sneller terugtrekken en zullen minder sociale situaties opzoeken.

Sensors

merken de meeste sensorische informatie om hen heen op.
Ze nemen veel prikkels waar, hoe klein of zacht ook en kunnen daardoor snel afgeleid raken. Sensors merken op wat er gaande is, en hebben duidelijke ideeën over hoe situaties moeten worden aangepakt. Ze nemen gemakkelijk verandering in iemands stemming of een bepaalde situatie waarnemen. Door alle prikkels die ze ervaren kunnen ze sneller overweldigd raken.

Dit is slechts een indeling om inzicht te krijgen in de sensorische informatieverwerking. Inzicht in hoe speciale omstandigheden vanwege hun kenmerken verschillende reacties kunnen oproepen bij diverse mensen.
De prikkelgevoeligheid kan afhankelijk zijn van welke soort prikkel. Zo kan het zijn dat iemand voor de ene soort prikkel (bv visuele prikkels) een sensor is en voor een andere soort prikkel (bv mbt beweging) een prikkelzoeker is.
Meestal zie je wel dat je één van de type-indelingen het meest bij jezelf of je kind herkent.

Herkenning van de verschillende types binnen het gezin, geeft inzicht in hoe je het beste met elkaar om kan gaan. Wat heb je zelf en wat heeft de ander hierin nodig?

Elke persoon is anders, elke persoon is uniek!